પર્મનન્ટ એકાઉન્ટ નંબર (પાન) કાર્ડ એ ભારતના આવકવેરા વિભાગ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલ એક આવશ્યક નાણાંકીય ઓળખ છે. આ મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજમાં કર સંબંધિત પ્રક્રિયા, નાણાંકીય પ્રવૃત્તિ અને સત્તાવાર ચકાસણી માટે મહત્વપૂર્ણ સાધન તરીકે ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે. જો કે, જ્યાં વ્યક્તિઓએ ડુપ્લિકેટ કાર્ડ્સ, કોઈપણ ભૂલો વગેરે જેવા કારણોસર તેમના પાન કાર્ડ્સને કૅન્સલ કરવાની જરૂર પડી શકે છે, જે પાન કાર્ડને ઑનલાઇન અથવા ઑફલાઇન કૅન્સલ કરવાની પ્રક્રિયાને સમજવી મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે નિયમનકારી ધોરણોનું સુવ્યવસ્થિત ફાઇનાન્શિયલ મેનેજમેન્ટ અને અનુપાલનને સુનિશ્ચિત કરે છે.
આ લેખમાંઆપણે પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરવાના પગલાં, કૅન્સલેશનની સ્થિતિ કેવી રીતે તપાસવી, કૅન્સલેશનના કારણો અને જો તમે પાન કાર્ડ કૅન્સલ ન કરો તો શું થાય છે તે વિશે જાણો.
પાન કાર્ડ કૅન્સલેશન ફોર્મ
પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરવા માટે તમારે કહેવામાં આવેલ ફોર્મ ભરવાની જરૂર છે, “નવા પાન કાર્ડ માટે વિનંતી કરો અથવા/ અને પાન ડેટામાં ફેરફારો અથવા સુધારો” કરવો. ફોર્મમાં તમારી વિગતો ભરો અને સુનિશ્ચિત કરો કે તમે ઉપયોગ કરી રહ્યા છો તેપાન કાર્ડની વિગતો છે. અને ડુપ્લિકેટ પાન નંબરોનો ઉલ્લેખ ‘તમને અપરિચિત રીતે ફાળવવામાં આવેલ અન્ય પર્મનન્ટ એકાઉન્ટ નંબર (પાન)નો ઉલ્લેખ કરો’ જે વિભાગમાં કરવો જોઈએ’.
પાન કાર્ડ કેવી રીતે કૅન્સલ કરવું?
પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરવાના પગલાં એ જ છે કે જે તમે પાન કાર્ડમાં ફેરફાર માટે સબમિટ કરો છો. તમે તમારી સુવિધા પ્રમાણે ઑનલાઇન અથવા ઑફલાઇન પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરી શકો છો.
પાન કાર્ડ ઑનલાઇન રદ કરવાના પગલાં
1.એનએસડીએલ ઇ-ગવ પોર્ટલ પર જાઓ.
2.’સેવા’ હેઠળ પાન પર ક્લિક કરો.
3.’પાન ડેટામાં ફેરફાર/સુધારો’ સેક્શન હેઠળ “લાગુ કરો” પસંદ કરો.
- એપ્લિકેશનના પ્રકાર હેઠળ, “વર્તમાન પાન ડેટામાં ફેરફારો/સુધારો” પસંદ કરો.
- પાન કાર્ડ કૅન્સલેશન ફોર્મમાં તમારી સંબંધિત વિગતો યોગ્ય રીતે ભરો.
- પાન કાર્ડ કૅન્સલેશન ઑનલાઇન સબમિટ કરવા માટે ઑનલાઇન ચુકવણી કરો.
- વધુ સંદર્ભ માટે અરજીની વિગતો અથવા સ્વીકૃતિની વિગતો ડાઉનલોડ કરો.
પાન કાર્ડ ઑફલાઇન કૅન્સલ કરવાના પગલાં
- આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટની મુલાકાત લો.
- “નવા પાન કાર્ડની વિનંતી અથવા/ અને પાન ડેટામાં ફેરફારો અથવા સુધારો” ફોર્મ શોધો.
- તમારી સંબંધિત વિગતો સાથે ફોર્મ ભરો.
- ફોર્મમાં ફાળવેલ વિભાગમાં ડુપ્લિકેટ પાન કાર્ડની વિગતો ઉમેરો.
- તમારા મૂળ પાન કાર્ડ અને ડુપ્લિકેટ ડૉક્યૂમેન્ટ જેવા જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ પણ લો.
- યોગ્ય રીતે ભરેલું ફોર્મ સબમિટ કરવા માટે નજીકના એનએસડીએલ ઑફિસની મુલાકાત લો.
- અધિકારીઓ વિગતોની ચકાસણી કરશે અને તેના માટે સ્વીકૃતિ સ્લિપ રજૂ કરશે.
આ પ્રક્રિયામાં, તમારે ડુપ્લિકેટ પાન કાર્ડ કૅન્સલેશન વિશે સમજાવતું ફોર્મ સાથે પત્ર પણ આપવાનો રહે છે.
પાન કૅન્સલેશનનું સ્ટેટસ કેવી રીતે ચેક કરવું
તમારા પાન કાર્ડ કૅન્સલેશનનું સ્ટેટસ ચેક કરવા માટે તમારે પાલન કરવા જરૂર છે તે પગલાં અહીં છે.
- એનએસડીએલ ઇ-ગવ પોર્ટલ પર જાઓ.
- ‘સેવાઓ’ હેઠળ પાન પર ક્લિક કરો.
- પેજની ડાબી બાજુ, ‘તમારી એપ્લિકેશનની સ્થિતિ જાણો’ વિકલ્પ શોધો.
- ‘એપ્લિકેશનનો પ્રકાર’ હેઠળ ‘નવી/પાન વિનંતી બદલો’ પસંદ કરો’.
- તમારો 15-અંકનો સ્વીકૃતિ નંબર દાખલ કરો.
- સ્ક્રીન પર પ્રદર્શિત કોડ દાખલ કરો.
- ‘સબમિટ’ પર ક્લિક કરો’.
પાન કાર્ડ કૅન્સલેશનના કારણો
- ડુપ્લિકેટ પાન: વ્યક્તિઓએ અનિચ્છાપૂર્વક બહુવિધ પાન કાર્ડ્સ મેળવ્યા હોઈ શકે છે, જે કાયદાની સામે છે. ડુપ્લિકેટ પાન કાર્ડ્સ કૅન્સલ કરવાથી ફાઇનાન્શિયલ રેકોર્ડ્સ સુવ્યવસ્થિત થાય છે અને સંભવિત દુરુપયોગને અટકાવે છે.
- ખોટી માહિતી: પાન કાર્ડ પર નામ, જન્મ તારીખ અથવા સરનામું જેવી અચોક્કસ વ્યક્તિગત વિગતો સચોટ દસ્તાવેજીકરણની ખાતરી કરવા માટે કૅન્સલેશન તરફ દોરી શકે છે.
- પાન ધારકનું મૃત્યુ: પાન ધારકના મૃત્યુની દુર્ભાગ્યપૂર્ણ ઘટનામાં, સંભવિત ઓળખ-સંબંધિત મુદ્દાને ટાળવા માટે તેમનું પાન કાર્ડ રદ કરવાની જરૂર પડી શકે છે.
- બીજા દેશમાં સ્થળાંતર: જો કોઈ વ્યક્તિ બીજા દેશમાં સ્થળાંતર કરી રહ્યા હોય અને ભારતમાં નાણાંકીય વ્યવહારોની સંભાવના નથી તો તેઓ હાલના પાન કાર્ડને રદ કરવાનું પસંદ કરે છે.
- વ્યવસાય બંધ કરવો: કામગીરી બંધ કરનાર અથવા ભંગ કરનાર વ્યવસાયો નાણાંકીય બાબતોને અટકાવવા માટે તેમના પાન કાર્ડ્સને રદ કરવાનું પસંદ કરી શકે છે.
- ખોવાયેલ અથવા ચોરાયેલ: ખોવાયેલ અથવા ચોરાયેલ પાન કાર્ડના કિસ્સામાં સંભવિત દુરુપયોગને રોકવા માટે વ્યક્તિઓ કૅન્સલેશનનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકે છે.
જો તમે પાન કાર્ડ કૅન્સલ ન કરો તો શું થશે?
બહુવિધ પાન કાર્ડ સાથે કામ કરવું અથવા ખોટી વિગતો ધરાવવી તમારા ફાઇનાન્શિયલ ટ્રાન્ઝૅક્શન, ટૅક્સની ગણતરી અને એકંદર ફાઇનાન્શિયલ રેકોર્ડ-કીપિંગને અવરોધિત કરી શકે છે. ભારત સરકારના જણાવ્યા પ્રમાણે કોઈ વ્યક્તિ એકથી વધુ પાન કાર્ડ ધરાવતા નથી. જો કોઈ વ્યક્તિ એકથી વધુ પાન કાર્ડ ધરાવે છે તો આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 272બી હેઠળ, રૂપિયા 10,000નું દંડ વસૂલવામાં આવે છે. વધુમાં, બહુવિધ પાન કાર્ડ્સ આધાર લિંકિંગમાં પડકારો તરફ દોરી શકે છે, જે તમારી કેવાયસી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની અને સરકારી લાભો મેળવવાની ક્ષમતાને અસર કરી શકે છે.
નિષ્કર્ષ
પાન કાર્ડને ઑનલાઇન અથવા ઑફલાઇન કેવી રીતે કૅન્સલ કરવાની પ્રક્રિયા સરળ છે. તમારે ફક્ત યોગ્ય માહિતી સાથે ફોર્મ ભરવાની અને ડુપ્લિકેટ કાર્ડ્સ રદ ન થાય ત્યાં સુધી અરજીની સ્થિતિને ટ્રૅક કરવાની જરૂર છે.
FAQs
શું NRI ભારતમાં પાન કાર્ડ ધરાવી શકે છે?
હા, ભારતમાં કરપાત્ર આવક ધરાવતા એનઆરઆઈ પાસે પાન કાર્ડ હોવું આવશ્યક છે. આ ઉપરાંત, એનઆરઆઈ કે જેઓ ભારતમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અથવા શેરોમાં રોકાણ કરવા માંગે છે તેમને પાન કાર્ડની પણ જરૂર છે.
શું અમે હાલના પાન કાર્ડને કૅન્સલ કરી શકીએ છીએ અને એક સાથે નવા પાન કાર્ડ માટે અરજી કરી શકીએ છીએ?
ના, તમે તમારું હાલનું પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરી શકતા નથી અને એક સાથે નવા પાન કાર્ડ માટે અરજી કરી શકતા નથી. જો તમારા અત્યારના પાન કાર્ડ પર કોઈ ફેરફારો કરવાની જરૂર હોય તો તમે યોગ્ય ફોર્મ પસંદ કરી શકો છો અને ફેરફારોની વિનંતી કરી શકો છો.
જો હું ભારતના અન્ય શહેરમાં જઈ રહ્યો હોય તો શું મારે મારું પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરવું જોઈએ?
જો તમે ભારતની અંદર બીજા શહેરમાં જશો, તો તમારે તમારું પાન કાર્ડ કૅન્સલ કરવાની જરૂર નથી. આવકવેરા વિભાગ દ્વારા પાન કાર્ડ દેશભરમાં માન્ય છે. જો કે, તમારે તમારા પાન કાર્ડ સાથે સંકળાયેલ ઍડ્રેસની વિગતો અપડેટ કરવી જોઈએ. આવકવેરા વિભાગ તમને તમારા નિવાસના નવા શહેરને પ્રતિબિંબિત કરવા માટે તમારા ઍડ્રેસને અપડેટ કરતી વખતે સમાન PAN કાર્ડ હોવાની મંજૂરી આપે છે.
જો આવકવેરા વિભાગ એક જ સમયે બે કાર્ડને એક વ્યક્તિને જારી કરે છે તો શું કરવું?
એક જ વ્યક્તિ માટે બે પાન કાર્ડ્સ હોવાની પરવાનગી નથી અને તે કન્ફ્યુઝન અને સંભવિત કાનૂની સમસ્યા તરફ દોરી શકે છે. આવા કિસ્સામાં, પરિસ્થિતિને સુધારવા માટે તમારે તરત જ આવકવેરા વિભાગનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. તેમને ડુપ્લિકેટ જારી કરવા વિશે જાણ કરો અને બાબતને ઉકેલવા માટે તેમના માર્ગદર્શનને અનુસરો, જેમાં પાન કાર્ડમાંથી એકને કૅન્સલ કરવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
